G) SENATUS CONSULTUM MACEDONİANUM
M.S. birinci yüzyılın ilk yarısında İmparator Vespasianus zamanında
Senatus Consultum Macedonianum isimli bir senatus kararıyla aile evlatlarına ödünç
para verilmesi yasak edildi.
30
Böyle bir kararın alınmasına sebep olan hadiseye göre; Macedo isimli bir
aile evladı, borçlarını ödeyebilecek bir duruma gelmek için babasını öldürmüştür.
31
Bu gibi gayri ahlaki ümitleri önlemek için çıkarılan senatus kararının amacı, aile
evlatlarına bağış yapılmasını değil, onlara karz verilmesini önlemektir. Aslında, aile
evladının hak ehliyeti, malvarlığı bulunmamaktadır. Ancak borçları, davasız tabii
borç (obligatio naturalis) değil, davalı borçtur (obligatio civilis). Fakat icraya
karşılık malı yoktur. Aile reisinin ölümünden sonra malvarlığı olacaktır. Bu senatus
consultum’a göre aile evlatlarına verilen para ödünçleri, aile reisinin ölümünden
sonra dahi istenemez.
32
Ancak aile evladı, hak ehliyeti sahibi, sui iuris, olduktan sonra aldığı para
ödüncünü öderse, ödeme geçerlidir. Ödenen condictio ile sebepsiz zenginleşmeden
dolayı istenemez.
33
Senatus Consultum Macedonianum yalnız para ödünçlerinde uygulanır.
Başka misli eşya ödünçlerine ve alım satım gibi diğer akitlerden doğan borçlara
uygulanmaz. Verilen para borcu için aile reisinin izni varsa malvarlığı artmışsa ne
aile evladı ne de aile reisi tarafından exceptıo senatus consultum Macedoniani ileri
sürülemez.
34
30
RADO, a.g.e., s.73.
31
UMUR, Roma Hukuku, s.342.
32
TAHİROĞLU, a.g.e., s. 142.
33
RADO, a.g.e., s.74.
34
TAHİROĞLU, a.g.e., s. 143.
10
